Wyobraź sobie, że znajdujesz się w związku miłosnym, który od dłuższego czasu powoduje u Ciebie dyskomfort i w którym dochodzi do ciągłych kłótni. Sytuacja ta powoduje uporczywą udrękę, która trwa przez długi czas i w końcu decydujecie się na separację, abyście mogli z większym spokojem podejmować decyzje. Miesiące później spotykasz inną osobę i oboje zaczynacie związek. Czujesz jednak, że ta osoba przejawia wyraźne uczucia niepewności związane z Twoim byłym partnerem, które przekładają się na nadmierną zazdrość. W rzeczywistości przejaw intensywnej zazdrości jest stanem patologicznym, mającym poważne konsekwencje w codziennym życiu osób, które na niego cierpią.
Spis treści:
Zazdrość wsteczna
Zazdrość wsteczna, znana również jako zazdrość retrospektywna lub retroaktywna, można zdefiniować jako patologiczne przejawy zazdrości i niepewności wobec byłego partnera lub osoby, z którą nawiązano romantyczny związek. Ze względu na swoją charakterystykę, w literaturze naukowej, jest opisywany jako urojeniowe zaburzenie psychiczne.
Zazdrość wsteczna – objawy
Aby lepiej zrozumieć to zaburzenie i ustalić najbardziej odpowiednie leczenie, należy wziąć pod uwagę fizyczne, emocjonalne i behawioralne manifestacje, które występują w tych przypadkach.
- powtarzające się myśli o niewierności obecnego partnera z ex partnerem,
- pesymistyczne myśli o życiu,
- strach przed samotnością,
- niska samoocena,
- niestabilne więzi społeczne,
- uporczywe poszukiwanie dowodów na potwierdzenie idei zazdrości,
- stała potrzeba aprobaty ze strony innych,
- zachowania prześladowcze wobec partnera.
Przyczyny zazdrości wstecznej
Czynniki środowiskowe
Ogólnie rzecz biorąc, ludzie, którzy doświadczyli niewierności w jednym ze swoich związków miłosnych, mają tendencję do obawy, że ta sama sytuacja powtórzy się w ich przyszłych związkach. To tłumaczyłoby wyrażaną przez nich niepewność w stosunku do byłego partnera ukochanej osoby. Z drugiej strony, uczucia związane z zazdrością mogą mieć również swoje źródło w dzieciństwie z powodu przykrych doświadczeń w rodzinie. Pozostawiają one ślady, które przez całe życie przyjmowane są jako wzorce zachowań.
Czynniki genetyczne
W tych przypadkach ważne jest również uwzględnienie roli dziedziczenia genetycznego u osób wykazujących permanentny brak poczucia bezpieczeństwa. Wchodzą tu w grę takie czynniki jak między innymi funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego czy skłonność do alkoholizmu.
Leczenie zazdrości wstecznej
Pomimo trudności, jakie może powodować zazdrość wsteczna, obecnie dostępnych jest kilka metod, które mogą zapewnić zadowalające wyniki dla osób z tym stanem klinicznym.
Terapia psychologiczna
Terapia jest przestrzenią, która zaprasza do refleksji nad działaniami i kontekstem osoby. Po pierwsze, możemy znaleźć terapie krótkoterminowe, które skupiają się na znalezieniu narzędzi pozwalających na zmierzenie się z sytuacjami lęku, niepewności lub niepokoju w bardziej przyjemny sposób. W tym sensie terapia poznawczo-behawioralna jest jednym z najbardziej zalecanych podejść do leczenia zazdrości retrospektywnej.
Terapie długoterminowe próbują zlokalizować pochodzenie konfliktów danej osoby poprzez przypomnienie sytuacji z dzieciństwa. W ten sposób osoba może przyjąć alternatywne sposoby radzenia sobie ze złożonymi sytuacjami. W tym przypadku najskuteczniejszą długoterminową terapią jest psychoanaliza.
Leki psychiatryczne
W przypadkach o nasileniu uniemożliwiającym wykonywanie codziennych czynności, realnym rozwiązaniem może być podanie leków anksjolitycznych. Leki te zmniejszają intensywność objawów poprzez zmiany w chemii mózgu.